Page 6 - วารสารกรมบังคับคดี ปีที่ 24 ฉบับที่ 124
P. 6
ความหมายการขายทอดตลาดโดยติดภาระจำานอง
ป.พ.พ. มาตรา 702 บัญญัติว่า “อันว่าสัญญาจำานองนั้นคือ สัญญาซึ่งบุคคลคนหนึ่ง เรียกว่าผู้จำานองเอาทรัพย์สิน
ตราไว้แก่บุคคลอีกคนหนึ่ง เรียกว่าผู้รับจำานองเป็นประกันการชำาระหนี้ โดยไม่ต้องส่งมอบทรัพย์สินนั้นให้แก่ผู้รับจำานอง
ผู้รับจำานองชอบที่จะได้รับชำาระหนี้จากทรัพย์สินที่จำานองก่อนเจ้าหนี้สามัญมิพักต้องพิเคราะห์ว่ากรรมสิทธิ์ในทรัพย์สิน
จะได้โอนไปยังบุคคลภายนอกแล้วหรือหาไม่” และเมื่อพิจารณาประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 702 ประกอบกับ
คำาว่าการขายทอดตลาดโดยติดจำานอง อธิบายได้ดังนี้คือ
1. การขายทอดตลาดโดยการติดภาระจำานอง มีผู้เกี่ยวข้อง
3 ฝ่าย ประกอบด้วย เจ้าหนี้ตามคำาพิพากษา (โจทก์) ลูกหนี้
ตามคำาพิพากษา (จำาเลย) และผู้รับจำานอง
2. ในคดีฟ้องร้องโจทก์ (เจ้าหนี้) ขอให้เจ้าพนักงาน
บังคับคดียึดทรัพย์สินของจำาเลย ซึ่งทรัพย์ที่ยึดติดจำานอง
กับบุคคลภายนอก ไม่ว่าจะเป็นบุคคลธรรมดา นิติบุคคล
หรือสถาบันการเงินต่าง ๆ
3. ทรัพย์สินที่ยึดนั้นจึงเป็นทรัพย์สินที่ติดจำานอง
ผู้รับจำานองจึงมีสิทธิ์ได้รับชำาระหนี้จำานองก่อนเจ้าหนี้
ตามคำาพิพากษาและสามารถแถลงวิธีการขายทอดตลาด
ต่อเจ้าพนักงานบังคับคดีว่าจะให้ขายทอดตลาดทรัพย์ที่ยึด
และติดภาระจำานองนั้นโดยวิธีติดจำานองหรือปลอดจำานอง
4. หากผู้รับจำานองแถลงเลือกให้ขายทอดตลาดโดย
ติดจำานอง ผู้ประสงค์ในการประมูลเพื่อซื้อทรัพย์เหล่านั้น
เป็นผู้ชนะการประมูลแล้วจะต้องวางเงินชำาระค่าซื้อทรัพย์
ต่อเจ้าพนักงานบังคับคดีตามราคาที่ประมูลได้
5. เจ้าพนักงานบังคับคดีจะออกหนังสือโอนกรรมสิทธิ์ที่ดินให้แก่ผู้ซื้อทรัพย์โดยติดภาระจำานองไป และขณะเดียวกัน
ผู้ซื้อทรัพย์ยังมีหน้าที่ที่จะต้องไปชำาระเงินตามภาระหนี้จำานองให้แก่ผู้รับจำานองอีกส่วนหนึ่ง ผู้รับจำานองจึงจดทะเบียน
โอนกรรมสิทธิ์ให้แก่ผู้ซื้อโดยปลอดการจำานอง
ขั้นตอนในการยึดทรัพย์และขายทอดตลาด
ของเจ้าพนักงานบังคับคดีโดยติดภาระจำานอง
กรมบังคับคดีได้มีคำาสั่งที่ 501/2560 ลงวันที่ 1 กันยายน 2560 เรื่อง การปฏิบัติงานเกี่ยวกับการยึดทรัพย์
ขับไล่ รื้อถอน ได้กำาหนดวิธีการในการยึดทรัพย์กรณีทรัพย์ติดจำานอง สรุปได้สังเขปดังนี้
1. ให้ผู้นำายึดส่งเอกสารประกอบการยึดอสังหาริมทรัพย์ เช่น โฉนดที่ดิน น.ส.3ก. น.ส.3 หนังสือแสดงกรรมสิทธิ์
ห้องชุดหรือเอกสารสำาคัญอื่น ๆ หรือในกรณีไม่มีต้นฉบับเอกสารสิทธิอยู่ในความครอบครอง ให้คัดสำาเนาที่เป็นปัจจุบัน
ซึ่งเจ้าพนักงานที่ดินรับรองไม่เกิน 1 เดือน พร้อมเอกสารที่เกี่ยวข้อง เช่น สัญญาจำานอง สัญญาเช่าอื่น ๆ พร้อมทั้งส่งแผนที่
การไปยังที่ตั้งทรัพย์ ภาพถ่ายปัจจุบันของทรัพย์ที่ยึด ราคาประเมินที่ดินหรือห้องชุด สำาเนาทะเบียนราษฎร์ของผู้ถือกรรมสิทธิ์
ทายาท คู่สมรส ผู้รับจำานอง และเอกสารอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง
5
กรมบังคับคดี กระทรวงยุติธรรม
